Czasami ciężko jest napisać coś od początku do końca, choć notatniki uginają się pod ciężarem setek słów, postaci i  skrawków historii. A gdyby je tak wykorzystać?

W czasach, kiedy jeszcze częściej byłam uczestniczką warsztatów niż prowadzącą, napisałam opowiadanie o pewnej młodej kobiecie z problemami, brakiem wspomnień, tajemnicami do rozwikłania.

Powstawanie tej opowieści było dość niezwyczajne. Otóż pewnego dnia zebrałam garść wprawek pisarskich z różnych warsztatów, a następnie spróbowałam ułożyć je w jedną całość. Na tapecie znalazły się z pozoru nie pasujące do siebie fragmenty tekstu: senne majaki, opisy postaci, haiku, listy przedmiotów, zapis wydarzeń z pojedynczego dnia, opis symbolizmu jarzębiny.

Zaczęłam przekładać te strzępki w głowie, łacząc je w mapy myśli, sposoby na wykorzystanie w czymś większym. Zaaranżowałam je w elementy życia bohaterki i tak powstała „Niebna”.

Idąc za tym wspomnieniem, proponuję Ci ćwiczenie – pisarski recykling. 

Jak to zrobić?

1. Znajdź swoje stare fragmenty tekstów.

2. Przeczytaj je wszystkie i zaznacz zdania lub wyrazy, które do Ciebie przemawiają.

3. Nadaj wybranym fragmentom chronologię, w jakiej mogłyby wystąpić w opowieści.

4. Jeśli wyłonili Ci się jacyś bohaterowie z tekstu, rozwiń ich, używając np. karty postaci. Jeżeli nie, jest to dobry moment, żeby przemyśleć, kto przeżyje opowieść, którą właśnie zaczynasz tworzyć. Zacznij wymyślać bohatera.

5. Uzupełnij plan wydarzeń swojej historii tak, żeby prowadził przez wybrane fragmenty tekstu i był powiązany przyczynowo-skutkowo.

6. Zacznij dopisywać kolejne sceny, jedna po drugiej, aż powstanie cały utwór.

Sugestie

Pamiętaj, że to tylko ćwiczenie, więc baw się dobrze. Dla ułatwienia zrób ksero fragmentów tekstów, żeby móc je swobodnie przekładać, a nawet wycinać elementy, które uznasz za przydatne w nowej opowieści. Im więcej takich niedokończonych tekstów znajdziesz, tym lepiej.

Jeżeli jesteś na początku pisarskiej drogi i Twoje szuflady jeszcze nie uginają się od niedokończonych historii, użyj wycinków z gazet i losowych stron książek, które masz pod ręką.

Inspiracja

Co może wyjść z takiego pisarskiego recyklingu, dowiesz się, sięgając po „Niebną”. W krótkiej opowieści znajdziesz kobietę bez przeszłości, trudne kontakty z matką, tajemnicę, (nie)wiele mówiące sny, symbole i problemy komunikacyjne między ludźmi, ale też samoloty i różnorakie uczucia.

Wybierz się w podróż w świat Katarzyny Sorbus? 

„Błądziła mglistymi alejami już trzecią godzinę. Chłód coraz bardziej paraliżował jej ciało. Palce stóp, oplecione cieniutkimi rzemykami sandałów, zdawały się tworzyć oddzielny, niemal martwy organizm. Sprawiały jej ból. Szła jednak nadal, rozcierając skostniałe dłonie. Powieki ciążyły niemiłosiernie, oczy piekły od wysilania wzroku, więc przymknęła je i szła na oślep.

Zatrzymał ją zimny opór ławki na nagim kolanie. Spojrzała na przeszkodę. Zamszona, kamienna konstrukcja zachęcała do odpoczynku. Wołała o zakończenie podróży i złożenie na niej resztek ciepła. Usiadła powoli, podkuliła nogi, zdjęła sandały. Stopy poczuły wilgotną pieszczotę mchu. Katarzyna naparła całym ciałem na organiczność ławki. Wtuliła twarz w jej miękkość. Zamknęła zielone oczy. Zrobiło jej się przyjemnie. Po raz pierwszy od bardzo długiego czasu poczuła się na tyle bezpiecznie, żeby zasnąć. Sunęła dłonią po mchu, czuła jego oddech. Nagle palce trafiły na coś chłodnego. Lodowate szklane korale błyszczały nienaturalnym błękitem. Poczuła jak serce przyspiesza w piersi, jak ławka zarywa się pod nią z hukiem, jak spada w mrok i chłód.”

Najbardziej nie lubię dni, kiedy nie wiem, co chciałabym napisać. Ale na takie zastoje też są sposoby. Jeśli wszystkie ćwiczenia z „Narzędziownika pisarza” to już dla Ciebie za mało, zerknij na matę „Multi-Narzędziownik Pisarza”.

Jak to działa?

Na pewno znane Ci są wszelkie listy z wyzwaniami, czy to malarskimi, czy na uporządkowanie swoich spraw, czy choćby do nauki języków. Często przybierają one formę kalendarza, na którym każdego kolejnego dnia miesiąca odznaczamy zaliczone zadanie. To też świetny pomysł na kreatywne pisanie. Właśnie dlatego stworzyłam swoją matę z wyzwaniami pisarskimi na każdy dzień. Ale jest ona czymś więcej, niż „tylko” kalendarzem wyzwań. Daje też możliwość gry losowej, a nawet z pomocą pionków i kostki do gry w grupie ludzi, czy to dorosłych, przyjaciół, czy na zajęciach z dziećmi z języka polskiego, obcego lub logopedii.

Na macie znajdują się 32 pola. Każde z nich posiada dwie duże liczby, nazwę zadania z książki „Narzędziownik pisarza”, oraz jak połączyć wszystkie elementy w nowe zadanie. Pierwsza liczba to numer karty „Multi-Talk”, druga to strona w książce, na której znajduje się odpowiednie zadanie.

Jeżeli nie masz kart „Multi-Talk”, nic nie szkodzi. Tak naprawdę odpowiednie będą wszelkie obrazki z Internetu, książek, gazet, zdjęcia, karty do gier, np. „Dixit„, „Sen„, czy też własnoręcznie wykonane rysunki. Możesz wylosować jeden z nich lub wybrać, jeżeli dziś do Ciebie przemawia lub uznasz, że pasuje do zadania.

Podobnie, nie mając mojej książki, możesz kierować się jedynie wskazówką z maty wyzwań. To, co będzie niejasne, zrób po prostu po swojemu, jak Ci odpowiada.

Przykłady zadań z maty

A teraz po kolei: zadanie 22-46 – „Współczesny Heros”

„Postać z karty jest współczesną wersją bohatera baśni, legendy lub mitu. Kim ona jest? Jaka jest? Napisz fragment przygody opartej na pierwotnym utworze.”

1. Weź dowolną ilustrację, przedstawiającą człowieka. To może być zdjęcie z gazety lub kogoś znajomego, ale także karta z piktogramami (np. ta nr 22 z zestawu Multi-Talk).

2. Przeczytaj zadanie na macie.

3. Otwórz „Narzędziownik pisarza” na stronie 46 i przeczytaj podstawową wersję zadania. Jeśli nie masz ksiązki, pomiń ten punkt.

4. Zacznij pisać o współczesnym herosie. Możesz najpierw przygotować listę jego cech, wydarzeń, które umieścisz w tekście, symboli z mitologii lub od razu zacząć tworzyć.

Sugestie

Pamiętaj, że to tylko zabawa. Twoje historie nie muszą być ani poważne, ani zakończone. Baw się opowieścią, symbolami, znanymi sytuacjami, dodawaj od siebie niecodzienne szczegóły.

Zakupy

Matę możesz kupić w dwóch rozmiarach:

– A2 kupisz tutaj;

– A1 kupisz tutaj.

Jeżeli chcesz kupić także karty „Multi-Talk”, znajdziesz je tutaj.